Het Nederlands Bureau Keuringen Binnenvaart (NBKB) staat op het randje van de afgrond door het massale vertrek van inspecteurs en expertisebureaus. Het NBKB is voor de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT).en de binnenvaartsector de belangrijkste uitvoerder van onderzoeken/inspecties en adequate en tijdige certificering van binnenvaartschepen. Een wettelijk vastgelegde overheidstaak die met mandaat wordt uitgevoerd door commerciële uitvoeringsorganisaties.
Met een uitgehold inspectieapparaat staat de toekomst van het NBKB en daarmee van tijdige certificeringen van binnenvaartschepen op het spel. Dit treft de vele scheepseigenaren van wie het Certificaat van Onderzoek binnenkort verloopt.
Ad Koppejan, voorzitter Koninklijke Binnenvaart Nederland (KBN): “Als de overheid geen verantwoordelijkheid neemt voor haar wettelijke taken, dreigt er in de zomer een grote crisis in de binnenvaart omdat schepen zonder benodigd certificaat stil komen te liggen met gevolgen voor desbetreffende schippers, rederijen, maar ook voor de Nederlandse economie. Immers 35 tot 40 % van de totale transportprestatie (in tonkilometer) in Nederland wordt door de binnenvaart gerealiseerd.”
Brief
KBN vraagt in een brandbrief onmiddellijke actie van de minister van Infrastructuur en Waterstaat (IenW) en duidelijkheid richting de binnenvaartsector. Op dinsdag 13 februari heeft KBN een gesprek met de inspecteur-generaal van ILT. Om een crisis af te wenden is het belangrijk om van de overheid de garantie te verkrijgen dat schepen tijdig hun verplichte certificaten kunnen verkrijgen.
De bureaus en inspecteurs geven een gebrek aan vertrouwen op als reden waarom ze hun contract per direct hebben ontbonden. KBN waarschuwt voor een dreigende ramp door het gebrek aan capaciteit. Certificaten worden momenteel nog verstrekt door twee andere keuringsinstanties: Register Holland en Bureau Scheepvaart Certificering. Echter, door het beperkte aantal inspecteurs kunnen zij de huidige vraag nu al niet meer aan. De ILT heeft besloten om de certificaten van klanten van het NBKB, die vóór 1 mei 2024 verlopen, een eenmalige verlenging van zes maanden te geven. Hier vallen 225 binnenvaartschepen onder.
KBN voorziet enorme uitdagingen met de schepen die zes maanden verlenging hebben gekregen, omdat al deze schepen over een half jaar alsnog gekeurd moeten worden, plus de schepen waarvan het certificaat in de tussentijd verloopt. Het is hoogst onzeker wie deze inspecties zal kunnen uitvoeren. Uiteindelijk is de ILT de enige bevoegde autoriteit die gaat over de uitvoering van inspecties en certificering van de vloot. Het is destijds de keuze van de overheid geweest om de certificering te laten uitvoeren door commerciële bureaus.
Met een brief naar het ministerie van IenW eist Ad Koppejan van KBN dat de aansprakelijke instantie hiervoor verantwoordelijkheid neemt en onmiddellijk en doortastend optreedt om te voorkomen dat de binnenvaart tot een stilstand komt.
Linksom of rechtsom een probleem
KBN constateert dat de sector sowieso getroffen wordt door de problemen bij het NBKB. Dit heeft te maken met de resultaten van de audit door de Raad van Accreditatie (RvA), afgelopen woensdag. Enerzijds kan het resultaat zijn dat de schorsing van het NBKB niet wordt opgeheven, wat waarschijnlijk het einde zal betekenen van het keuringsbureau. Mocht de schorsing van het bureau wél worden opgeheven, dan schiet de sector daar nog steeds niets mee op, want dan zijn er onvoldoende inspecteurs die de schepen kunnen keuren.
Ernst van het probleem
De ILT kan wettelijk gezien niet nóg een verlenging uitschrijven voor het certificaat. Als het certificaat zijn geldigheid verliest, dan moet het schip als nieuw schip gekeurd en gecertificeerd worden, waarbij het schip moet voldoen aan nieuwe (en strengere) regelgeving. Voor veel scheepseigenaren kan dit leiden tot een faillissement, wat desastreus is voor de vervoerscapaciteit en daarmee voor de binnenvaart als geheel.
Ad Koppejan: “Het risico dat binnenkort honderden schepen uit de vaart worden gehaald en schippers failliet gaan, is onacceptabel. Dit zal echter ook de hele Nederlandse economie treffen en ten koste gaan van de duurzaamheidsdoelstellingen van de overheid. De binnenvaart is immers een zeer duurzame vorm van transport.”